Renklerine Göre Pasaportlar: Hangi Renk Ne Anlama Gelir

Yabancı ülkelere seyahat edebilmek için halletmemiz gereken adımların en başında gelir pasaport işlemleri. Ülkelere giriş ve çıkış yaparken kimlik yerine geçen resmi bir belge statüsünde olan pasaportlar, bordo, yeşil, gri ve siyah olmak üzere farklı renklerde olabiliyor. Bunu belirleyen ise pasaportun türü. Sahip olduğunuz pasaportun rengi, ülke giriş çıkışlarında vize alınması ve seyahat süresi gibi detaylar konusunda oldukça belirleyici. Hangi renk pasaportun ne anlama geldiğine geçmeden önce yeni tip pasaportlar hakkında da kısaca bilgi verelim.

E-Pasaport veya Çipli Pasaport Nedir?

Avrupa Birliği Uyum Yasaları gereğince 2011 senesinden bu yana kullandığımız yeni pasaportlar E-pasaport veya Çipli Pasaport olarak isimlendiriliyor. Eskisine göre çok daha küçük olan ve daha az sayfaya sahip olan bu pasaportların arka tarafında ise bir çip yer alıyor. İmza, fotoğraf gibi kişiye özel her türlü bilginin özel bir şifreleme yöntemiyle korunduğu bu yeni pasaportlar eskisine nazaran çok daha güvenli ve ülkelere giriş-çıkış yaparken zaman kaybını da önlüyor.

Pasaport Türleri

Türkiye'de pasaportlar rengine göre türlere ayrılmıştır. Bunlar bordo pasaport (umuma mahsus), siyah pasaport (diplomatik), yeşil pasaport (hususi) ve gri pasaport (hizmet) olarak ayrı renkler ve işlevlere sahiptir.

Bordo Pasaport (Umuma Mahsus)

Bordo renkli olan pasaport standart olan bir türdür. Gerekli şartları sağlayan her Türk vatandaşına verilir. Bu pasaport, Türkiye Cumhuriyetinde konsolosluklar, içişleri bakanlığı veya yetkili valiliklerce verilir. Türkiye vatandaşı olarak bordo pasaporta sahip kişiler ülkemizin anlaştığı ülkelere vize olmaksızın giriş yapabilirler. Eğer vize ile bir ülkeye giriş yapılması durumunda 38 sayfadan oluşan pasaporta sahip olunan vizeler işlenmektedir. Bu pasaport süresi kişinin talebine göre 6 ay ile 10 sene arasında değişkenlik gösterir. Bu pasaportu alabilmek için evraklar şunlardır;

• Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı
• Varsa eski pasaportunuz
• 2 adet son 6 ayda çekilmiş biyometrik fotoğrafınız
• Cüzdan bedeli ve pasaport harcının makbuzu

Yeşil Pasaport (Hususi)

Özel şartlar altında verilen bir pasaport olan yeşil pasaport memurlara ve ailelerine verilmektedir. Diğer adı hususi pasaporttur ve 1,2 ve 3. Derece unvana sahip memurlara ve bazı devlet çalışanlarına verilmektedir. Bu pasaportun süresi 5 yıldır. Yeşil pasaporta sahip kişiler ve aileleri belirli süre içerisinde birçok ülkeye vizesiz giriş yapabilirler. Yeşil pasaport sayesinde Schengen ülkelerine vizesiz seyahat edebilirsiniz.  Bu pasaporta sahip olan meslekler ise şunlardır;

• Kadrolu devlet memurları ve kamuda çalışan görevliler
• Devlet sporcuları
• TBMM'de çalışan eski üyeler ve bakanlar
• Emekli olan belediye başkanları
• Görevinde olan il ve ilçe başkanları

Gri Pasaport (Hizmet Pasaportu)

Gri pasaport Hizmet pasaportu olarak da adlandırılmaktadır. Görev derecesi ile yeşil pasaport sahibi olamayan devlet memurlarına yurtdışında görevlendirildikleri süre boyunca verilmektedir. Bu pasaport birçok ülkeye vizesiz giriş ayrıcalığı sağlar ancak yalnızca görev süresi boyunca kullanılabilir. Gri pasaport seyahat amacıyla kullanılmamaktadır. Bu pasaport sahibi kişinin göreve devam ettiği sürelerde bazı aile bireylerine yeşil pasaport tanımlanabilmektedir. Bu durum eşi ve reşit olmayan çocukları, ebeveynleri ve öğrenimine devam eden 25 yaş altı çocuklarını kapsamaktadır. Gri pasaport alabilecek meslekler şunlardır;

• Uluslar arası kurumlarda memur statüsünde göre yapanlar
• Akademisyenler ve araştırma görevlileri
• Türkiye Kızılay Cemiyeti ya da Türk Hava Kurumu tarafından görev atanan kişiler
• Kongre ya da fuara katılması gereken öğrenciler
• Milli federasyona bağlı olan sporcular
• Basın karı sahibi olan gazeteciler
• 18 yaşını dolduran ve gri pasaporta sahip bir ebeveyni olan engelli bireyler yaş sınırı olmadan gri pasaporta sahip olabilirler

Siyah Pasaport (Diplomatik Pasaport)

Siyah, diğer adıyla diplomatik pasaport Türkiye Cumhuriyeti’nde üst düzey göre yapan kişilere verilmektedir. Dışişleri bakanlığı tarafından verilen siyah pasaport pek çok ülkeye de ayrıcalıklı olarak vizesiz girme hakkı tanımaktadır. Bürokratlar ve devlet görevlileri bu pasaporta sahip olabiliriler. Yurtdışında kongre ve konferanslara katılması gereken devlet görevlilerinin ailelerine de siyah pasaport verilebilir.  Tüm pasaport türleri içerisindeki en ayrıcalıklı pasaport siyah pasaporttur. Az sayıda insana verilmektedir. Diğer pasaportlara göre daha fazla vizesiz dolaşma hakkı sağlar. Bu pasaportun hiçbir harç ücreti bulunmamaktadır. Bu pasaport için başvuru yapılamıyor sadece belirli kişilere verilmektedir. Sadece ön başvuru için online başvuru alınmaktadır. Bu pasaporta sahip olabilecek kişiler ise şunlardır;

• Oramiraller ve orgeneraller
• Yargıtay, Mahkeme ve Genelkurmay başkanları
• Eski başbakan, cumhurbaşkanı ve dışişleri bakanları
• Büyükşehirlere görev yapan belediye başkanları
• Meclis üyeleri
• Anayasa mahkemesi başkan ve üyeleri
• Cumhurbaşkanlığı ve meclis genel sekreteri
• Devlet adına resmi temaslarda bulunan diplomatlar
• Diyanet İşleri başkanı
• Valiler

Eğer gri, yeşil veya siyah pasaport çıkartmak isterseniz bordo pasaport işlemleri ile başlangıcı aynıdır. Ancak farklı birkaç noktası da bulunuyor. Farklı pasaport türleri için farklı belgeler istenebilmektedir. Bordo pasaport için  pasaport.gov.tr üzerinden randevu alınırken yeşil ve gri pasaport için il nüfus müdürlüklerinden randevu alınması gerekmektedir. Diğer taraftan yeşil ve gri pasaport için başvuran kişi makamının yetkili kişisinden onay almalı ve başvuru yazısı almalıdır. Pasaport harç bedeli her pasaport için ayrı olarak ücretlendirilmektedir. Defter masrafları ise aynıdır. Bordo ve yeşil pasaport başvurudan sonra 5-7 gün içerisinde kuryeye teslim edilmektedir. Gri Pasaport için başvuru yaptıysanız vize gerektiren bir ülke ise 25 gün önce vizesiz ise 15 gün öncesinde adresinize teslim ediliyor. Gri pasaport için bu tarihler öncesi başvuru kabul edilmemektedir.

Peki, pasaport olmadan giriş yapabildiğimiz ülke yok mu sorusunun cevabı: Tabi ki var! Giriş İçin Yalnızca Kimliğin Yeterli Olduğu Ülkeler yazımızda, pasaport ve vize derdi olmadan, yanınıza sadece kimliğinizi alıp gidebileceğiniz ülkeleri anlattık ;)