Boyozdan Kumruya: İzmir’in Dillere Destan Sokak Lezzetleri

Ege’nin bir başkenti olsaydı bu şehir şüphesiz İzmir olurdu. Türkiye’nin üçüncü büyük şehri İzmir, dünyaca ünlü fuarı, şirin köyleri ve eşsiz koylarıyla tanınmasının yanı sıra lezzetleriyle de dillere destan… Bölgenin kendine has kültürünü yansıtan sokak lezzetleri, tatlarıyla oldukları kadar isimleriyle de fark yaratıyor. Öyle ki şehir sınırlarından giriş yaptığınız andan itibaren çekirdek çiğdem, simit ise gevrek adını alıyor. Bu örnekler çoğaltılabilir ancak biz İzmir sokaklarında keyifli bir gezintiye çıkmak isteyenlerin tadabileceği ünlü yiyecekleri sizler için derledik.

Gevrek

Hazır ismini anmışken ilk durağımız gevrek olacak… Bildiğimiz simidin İzmir’de ismi gevrek olmuş, aralarındaki tek fark bu diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Evet aralarında ciddi bir fark olmasa da yapılış biçimleri açısından değişiklikler gösteriyor. Normal şartlarda soğuk pekmeze batırılarak susamlandıktan sonra fırına verilen simidin aksine İzmir gevreği adının hakkını veriyor. Gevrek öncelikle kaynayan pekmezde pişiriliyor ardından fırına veriliyor. Yani tek seferde pişirilen simide karşın iki defa pişirilerek hazırlanan gevrek hem görüntüsü hem de lezzetiyle fark atıyor.

Boyoz

İzmir’in ara sokaklarında kaybolmuşken atıştırmalık bir şeyler arayanlar için boyoz olmazsa olmazlardan. İzmir’e özgü bir lezzet olan boyoz, İspanyolca ‘bollos’ kelimesinden geliyor. 1940’lı senelerde İzmir’e yerleşen İspanyollar tarafından bölgenin mutfağında yerini sağlamlaştırarak ünlenmiştir. İzmir’le bütünleşen boyozun kendine has bir yeme usulü var. Haşlanmış yumurta ve çayla birlikte tüketilen çöreğin farklı seçenekleri de var. Yumurta ve çay eşliğinde tüketilen sade boyoz haricinde diğer çeşitleri denemek isteyenler için; ballı, peynirli, çikolatalı, ıspanaklı, zeytinli hatta patlıcanlı boyozlar bile bulunuyor. Hem tatlı hem tuzlu severler boyozu muhakkak denemeli.

Kumru

Bu sandviç şehirle o kadar özdeşleşmiş ki "kumru", İzmirliler için sadece bir kuş türü olmaktan fazlasını ifade ediyor. Önceleri gevrek tezgahlarında, susamlı özel kumru ekmeğinin içine domates, İzmir tulum peyniri ve yeşil biber konularak satılan ve soğuk yenen bir sandviçken, Çeşme yöresinde kömürde pişirilmeye başlanmasıyla bambaşka bir hal aldı. İçine keyfinize göre sucuk, salam, sosis gibi malzemeleri ekletebileceğiniz kömürde kumrunun fanatikleri bir hayli fazla. Öyle ki sırf kumru yemek için çevre illerden gelenlere rastlamak artık Çeşmeliler için son derece sıradan bir durum olmuş. İzmir'in meşhur lezzeti gevrekten esinlenerek ortaya çıktığı söylenen kumru, ister soğuk yensin ister sıcak, "İzmirliler bu işi gerçekten biliyor" dedirtecek lezzette.

Bomba

Tatlı severlerin favorilerinden biri olan bombaya geldi sıra. İzmir bombası gerçekten enfes çikolata patlamasıyla dillere destan hale gelmiş bir lezzet. Başka bir deyişle çikolatalı bir top da diyebiliriz. Yuvarlak biçimde şekillenen tatlının dış kısmı ince ve kıyır kıyır bir hamurdan oluşuyor. Tatlının içinde ise akışkan kıvamlı bol çikolata kreması bulunuyor. İzmir mutfağına ait olan bomba son günlerin en trend lezzetlerinden biri haline geldi. Farklı mecralarda sıklıkla İzmir bombası tarifi verilse de bu tatlıyı yerinde yemekte fayda var. Alsancak'taki fırınların önünde upuzun "bomba" kuyruklarının oluştuğunu da hemen ekleyelim ama emin olun, beklediğinize değecek.

Lokma

İzmir’in en meşhur tatlısı olarak bilinen lokmanın şerbet kullanılmadan tüketilen hali pişi ismiyle pek çok bölgede biliniyor. Kahvaltı sofralarına lezzet katan pişinin tatlı formu ise İzmir lokmasından başkası değil… Mayalanarak hazırlanan hamur, ortasında delik oluşturularak kızartıldığı gibi ceviz büyüklüğünde toplar haline getirilerek de kızartılabiliyor. Hamuru kızgın yağda kızartılarak pişirildikten sonra şerbeti dökülen lokma tatlısı çıtır çıtır tadıyla sunuma hazır hale geliyor. Özellikle yaz günlerinde lokma satan seyyar arabalar adeta İzmir sokaklarını süslüyor. Ha bir de unutmadan şunu ekleyelim, İzmir'in "hayır lokmaları" çok meşhurdur. İşlek caddeler, sokak araları, meydanlar... Her an karşınıza lokma dağıtan bir minibüs çıkabilir. Kokusuyla zaten ta uzaklardan etkisi altına almaya başlayan lokmadan almak için sıraya girdiğinizde sakın para ödemeyi teklif etmeyin. Bu koca porsiyon, size İzmir'in bir ikramı.