Kültür Seyahat
3 Mart 2023Günümüzde alışveriş dendiğinde ilk akla gelen devasa alışveriş merkezleri oluyor. İçinde pek çok popüler markanın yer aldığı büyük alışveriş merkezleri elbette birden ortaya çıkmadı. Ufak dükkanlardan sonra pasajlar ve çarşıların ortaya çıkmasıyla birlikte belki de bu yeni kültürün ilk adımları atıldı. Ancak görkemli AVM'lerin doğuşu ile çarşıların rolü de sona ermiş değil. Buram buram tarih kokan çarşılar onca değişime inat köklü bir ağaç gibi hala varlıklarını sürdürüyor. Hem alışveriş hem de tarihi sevenler içinse vazgeçilmez duraklardan biri oluyor. Ülkemiz ise tarihi çarşılar açısından oldukça zengin. Türkiye'nin pek çok yerinde farklı uygarlıkların da etkisi altında kalmış gerek mimarisi gerekse içeriği ile değer taşıyan kapalı çarşılar bulunuyor. Gelin ülkemizdeki tarihi çarşıları hep birlikte inceleyelim.
Ulu Çarşı (Bursa)
Bursa'nın simgelerinden biri haline gelmeyi başaran Ulu Çarşı 6 asırlık bir geçmişe sahip. Şehrin Osmangazi isimli ilçesinde yer alan çarşı aynı zamanda Ulu Camii ile yan yana konumlanmış. Ulu Çarşı şehirde ikamet edenlerin yanı sıra turistlerin de oldukça ilgi gösterdikleri bir nokta. Zaman içinde restore edilen Ulu Çarşı'da satılan ürünler arasında ise en meşhur olanaların başında havlular geliyor. Kumaşı ile ünlü Bursa'nın tarihi çarşısında havlu gibi pek çok ürün bulabilirsiniz. Ulu Çarşı'nın da varlığı sayesinde içinde bulunduğu hanler bölgesi, UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmeye hak kazanmıştır. Bu başarıda ise otantik ve tarihe meydan okuyan Ulu Çarşı'nın payı büyüktür.
Tarihi Kemeraltı Çarşısı (İzmir)
1650-1670 seneleri arasında inşa edilen Kemeraltı Çarşısı 7 bin senelik bir tarihe sahip... Bursa Ulu Çarşı'nın Ulu Camii'ye yakınlığı gibi Kemeraltı Çarşısı'da Hisar Cami'ne oldukça yakın... Hatta çarşının başlangıç noktası Hisar Camii'nin olduğu lokasyondan başlıyor. Oldukça geniş bir yüzölçümüne sahip olan çarşıda ne ararsanız bulmanız mümkün. Çiniler, el işi ürünler, aksesuarlar, baharatçılar, tekstil, hazır giyim gibi her türden ihtiyaca yönelik dükkanlar mevcut. Ancak çarşı ziyaretçilerine bunlardan daha fazlasını sunuyor. O da koca bir tarih... İçinde 16. yüzyıldan kalan çeşmeler, sinagoglar, hamamlar, hanlar, camiiler ile Kemeraltı Çarşısı, İzmir'in en önemli turizm noktalarından biridir.
Safranbolu Çarşısı (Karabük)
Kültürel mirasının ve tarihi evlerinin korunması nedeniyle UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girmeyi başaran Safranbolu, Karabük'ün en önemli ilçelerindendir. Safranbolu'da yer alan tarihi çarşı ise bu kültür mirasının en güzel izlerinden... Bölgenin ünlenmesini fayda sağlayan safranla ilgili pek çok ürünü bu çarşıda bulmak mümkün. Safranın saf hali, kolonyası, sabunu, lokumu, safran bezi ve çeşitli tekstil ürünleri ve çok daha fazlasını burada bulmak mümkün. Tarihi çarşıda gezinirken dükkanların içinde satılan ürünlerin de en az çarşı kadar otantik olması paha biçilemez bir gezi şansı sunuyor.
Kapalı Çarşı (İstanbul)
Kapalı Çarşı, bazı kaynaklara göre Fatih Sultan Mehmet tarafından inşa ettirilmiş, bazı kaynaklara da göre de Bizans Dönemi'nde oluşturulmuş bir yapıdır. Ancak her kim tarafından inşa edilmiş olsa da iki uygarlığında izlerini taşıyan, önemli mimari yapılardan biri haline gelmiştir. Kubbeli tavanları ve tarih kokan otantik dokusu sayesinde turistlerin en çok ilgi gösterdiği alanlardan biri. Özellikle kuyumcuları ile ünlü Kapalı Çarşı için dünyanın ilk alışveriş merkezi denilmektedir. İstanbul'un Beyazıt semtinde yer alan Kapalı Çarşı'nın kapladığı alan oldukça büyüktür. Ayrıca yalnızca çarşı değil çarşının etrafı da tarihi değeri olan mimarilerle dolup taşmaktadır.
Mısır Çarşısı (İstanbul)
İstanbul'un bir diğer tarihi çarşısı ise şüphesiz Eminönü'nde yer alan Mısır Çarşısı'dır. Çarşı Yeni Camii'nin arkasında konumlanmış olup hemen yanında da Çiçek Pazar'ı bulunmaktadır. Mısır Çarşısı ülkemizde yer alan en büyülü çarşılardan biridir demek doğru olur. İçinde kendine has egzotik bir İstanbul kokusu barındırır. Şehirlerin bir kokusu olsa İstanbul'un kokusu şüphesiz Mısır Çarşısı'nın aynısı olurdu. İçine henüz girmeden birbirinden farklı baharatların, kahvelerin birbirine karışan kokusunu duyarsınız. 1664 senesinde Mimar Kasım Ağa tarafından inşa ettirilen çarşının kokusu kadar yapısı da göz alıcı... Şehrin en önemli turistik noktalarından biri olan Mısır Çarşısı mutlaka görünmesi gereken yerlerden biri.
Bakırcılar Çarşısı (Gaziantep)
Gaziantep Hanlar bölgesinde yer alan Bakırcılar Çarşısı'nın inşa edildiği tarih kaynaklarda net olarak geçmese de 19. yüzyılda yapıldığı düşünülmektedir. Bakırcılar Çarşısı Tarihi Kentler Birliği'nden Başarı Ödül'ü almaya hak kazanmıştır. Çarşıyı bu kadar özel kılan binasının sahip olduğu tarih değil yalnızca. Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş bakırcılık sanatını bugün hala yaşatan ustaların içinde yer alıyor olması... Çarşının taş sokakları içinde yer alan ahşap girişli dükkanlarda el emeği ile yapılmış birbirinden güzel bakır ürünler arasında dolaşırken tarihte yolculuk yapacaksınız.
Revaklı Çarşı (Mardin)
Mardin şehri ülkemizin en gizemli şehirlerinin başında gelmektedir. İnşa edilme tarihinin 17. yüzyıla dayandığı tahmin edilen Revaklı Çarşı ise şehrin gözdelerinden biridir. Revaklı Çarşı, Tellallar ve Sipahiler Çarşısı gibi isimleriyle de anılmaktadır. 2002 yılında restore edilen çarşı, yolun kenarında yer alan revakların arasında sıralanmış dükkanlarla hizmet vermektedir. Çarşının tarihi geçmişi hakkında net bilgiler olmasa da mimarinin ve içinin büyülü dokusu ziyaretçileri içine çekmeye yetiyor. Bakırcılar Çarşısından gelen ustalar sayesinde de değer kazanan Revaklı Çarşı turistlerin oldukça ilgi gösterdiği lokasyonlardan biri olmakta haklı....